Türkiye’bile 13 milyon civarında pisik ve kapik, 200’ün üstünde geçici çor var
Aksaray Baytar Hekimler Odası Başkanı Alemdar Felek:
“Hayvanat çiplenerek hem popülasyon hem üstelik topluluk sağlığı kontrol altına alınıyor”
AKSARAY – Aksaray Veteriner Hekimler Odası Başkanı Önder Felek, Türkiye’bile kestirmece 13 milyon pisik ve kapik bulunduğunu ve bu hayvanlardan insanlara bulaşıcı 200’ün üzerinde geçici hastalık olduğunu belirterek, “Ekincilik ve Orman Bakanlığının geçen yıl yürürlüğe aldığı yönetmelikle gelişigüzel ülke genelinde milyonlarca hayvan çiplenerek arama altına alınırken, bu sayede hem efsanevi popülasyonu hem dahi toplum sağlığı taharri altına alınıyor” dedi.
Tarım ve Orman Bakanlığının geçen yıl yürürlüğe koyduğu ve 31 Açıklık 2022 tarihinde serencam bulan domestik ve sokak hayvanlarına yonga arızi uygulaması sonuç günün geçmesine karşın halen bitmeme ediyor. Kedi ve köpekten oluşan Türkiye’deki kısaca 13 milyon hayvanın çiplenerek taharri altına alınması, Aksaray’üstelik da halen bitmeme ediyor. 4-5 bin civarında kedi ve köpeğin bulunduğu Aksaray’de bir nice efsanevi çiplenerek taharri altına alınırken, baytar hekimler çipleme işleminin toplum sağlığı açısından bile çokça şanlı olduğuna vurgu yaptı.
“Pisik ve köpeklerden insanlara güzeşte 200’ün üzerinde geçici çor var”
Hayvanlardan insanlara bulaşıcı 200’ün üstünde hastalık bulunduğuna dikkat çeken Aksaray Veteriner Hekimler Odası Başkanı Alemdar Nasip, yonga geçici sistemini ve özelliklerini anlattı. Uygulamanın özellikle efsanevi popülasyonunu ve cemiyet sağlığını kontrol altına ahzetmek gayeli yapıldığına dikkat çekici Baytar Hekim Önder Talih, “Türkiye’da olduğu kabil Aksaray’bile üstelik pisik, kapik ve gelinciklerin kimliklendirilmesi, kayıt altına alınması amacıyla çip dediğimiz uygulamayı yapıyoruz. Bu uygulamanın esas amacı hayvanların resmi olarak kimliklendirilmesi. Kimliklendirirken tabi bu hayvanlığa mamul olan tıpkı akur aşısı, gençlik aşısı, tufeyli uygulamaları evet üstelik hayvanın geçmişinde bire bir hastalık vardır, onların pusat altına alınıp izlem edilmesini sağlamaktır. Bunlarla ilişkin hayvanları kimliklendirmek ve vasıta altına almak üzere bakanlığımız bir aplikasyon geliştirdi. Dünyanın gelişmiş ülkelerinin çoğunda bu aplikasyon yapılıyor. Biz da hem hayvan sayımızı tayin etmek hem hayvan popülasyonunu belirlemek ve hem üstelik hayvanları arama altına alabilmek için böyle tıpkı uygulamaya gittik. Bunun tıpkısı amacı de şudur. Hayvanlardan insanlara geçebilen korkunç sayıda hastalıklar vardır. Toplum sağlığını etkileyen 200’ün üzerinde bulaşan hastalık vardır. Bunların arama altına alınmasını nail olmak amacıyla ve hayvanlardan insanlara geçebilecek, topluluk sağlığını bozacak hastalıkları namevcut edebilmek üzere böyle tıpkısı uygulamaya gidildi. Bu uygulamayla ait kendisine bilgisayardan GPS ile girdiğimizde hayvana daha önce makbul tedaviler, hayvanın ayrıksı sorunları, çor taşıyıp taşımadığı, topluluk sağlığını etkileyip etkilemediğini görmekteyiz. Buda bizim için son evre kocaman. Tıpkısı ayrıksı amacı ise hırsızlıklar noktasında ağırbaşlı teessürat yaşamaktayız. Köpeğimiz kedimiz kaybolduğunda ya bile çalındığında GPS ile bunulur. Çipin özel ayrımsız aleti var bizde onlarla okutup hayvanın nerede olduğunu kimde olduğunu vasıta altına alabiliyoruz ki buda sonuç adım yetişkin. Yine çipi ilimizde veteriner hekimleri odamız vasıtasıyla takıyoruz. Bakanlığımız 12. ayın 31’ine kadar yonga arızi müsaadesinde bulunmuştu. Tığ yonga eğreti işini yetiştirebildiğimiz kadarını yaparak araç altına aldık yetiştiremediğimizi da bildirme almak koşuluyla yapıyoruz” dedi.
“Türkiye’de 13 milyon civarında pisik ve köpek var”
Hayvan popülasyonunun haddinden fazla aceleci ilerlediğine ilgi çekici Başbuğ Önder Baht, “Burada sunu şişman sıkıntımız şu. Efsanevi popülasyonumuz tezyifkâr çok çok. Türkiye’da tahminî kedi ve köpek sayımız 13 milyon civarında. Bu hayvanların bir anda vasıta altına alınması ve arama edilmesi az buçuk dokunaklı görünüyor. Onun amacıyla bunu az buçuk zamana yayarak uygulamayı tahsis etmek istiyoruz. Önümüzdeki dönemde üstelik Aksaray’daki yekpare baytar hekimlerimiz ile gelişigüzel yonga uygulamamızı yapacağız. Yonga haddinden fazla süssüz tıpkı alet, pespaye tıpkı enjektör ve içerisinde ayrımsız dar elektron var. Onu hayvanın kaburgalarının arasına enjekte ediyoruz ve orada bire bir para boyu kalıyor. Okuyucuları ile gelişigüzel uydudan yahut elimizdeki yonga okuyuculardan bunu çok macerasız okuyabiliyoruz. Hayvana hiç kötülük vermiyor, afiyet açısından tek sevgili bulunmayan. Vatandaşlarımızın birlikte çipleri taktırmasını istiyoruz, çünkü bizim toplum sağlığımız çokça henüz muhteşem. Hayvanlarımızın sağlığını düşünürken toplum sağlığımızı dahi saymak zorundayız” şeklinde konuştu.
“Hayvanları kısırlaştırmamız gerekiyor”
Pisik ve köpeklerin gebelik süresine değinen ve üremenin çok vahim anlamda hemencecik ilerlediğine ilgi çekici Başbuğ Nasip, “Pisik ve köpeklerde hamilelik süresi kestirmece 55-60 aktarılma. Bunlar insanlardaki gibi tıpkısı yahut iki yavrudan artış haddinden fazla aşkın bala veriyorlar. 6 ile 11 civarında yavruluyorlar. 55 dolaşma 2 maaş gücük benzeri müddet. Bu süreçte 9-10 lime çocuk yapıyorlar. Dolayısı ile o yavruları denetlemek ve rehabilitasyonunu tedarik etmek çokça print. Onun namına yapabileceğimiz şu var, hayvanları kısırlaştırmamız gerekiyor. Ancak bu yöntemle kontrolünü sağlayabiliriz. Dünyada ve gelişmiş ülkelerde bile bunu yapıyorlar. Önümüzdeki dönemde dahi biz bunu yapacağız. Aksaray’birlikte dahi kısaca 4 bin 5 bin civarında hayvanımız var. Fakat popülasyon artı evet de nakıs yönde aceleten ilerliyor. Bizim amacıyla mehabetli olan efsanevi sayısı değil hayvanların kısırlaştırılarak kontrol altına alınması, topluluk sağlığını etkileyecek sorunlardan kurtarılması, parazitlerle mücadele edilmesi ve hayvanların aşılarını yaparak topluluk sağlığını pahal etkileyecek faktörlerden kurtarabilmek. Böylelikle de efsanevi refahını sağlayabilmek” diyerek konuştu.
