Seçimler için dümbelek tadat başladı! Proses lacerem işleyecek, hangi kurallar var?

Efdal Seçim Oturmuş’nun (YSK) seçme kararları ile Cumhur Reisi ve 28. Dolaşma Saylav Umumi Seçimi’nde uygulanacak seçim takvimi yürürlüğe girdi.

SEÇİM TAKVİMİ

Resmi Gazete’da yayımlanan seçim takvimine bakarak; reisicumhur adaylığı üzere siyasi partilerce YSK’ya yapılacak namzetlik başvuruları 19 Mart Münasebet haset başlayacak, 23 Mart Perşembe günü saat 17.00’de sona erecek. 31 Mart Cuma günü, Cumhurbaşkanı stabil namzet listesi Resmi Gazete’birlikte yayımlanacak. Ayrımsız zaman Cumhurbaşkanı seçimi için yaymaca dönemi dahi başlayacak.

PROPAGANDA 13 MAYIS’TA BİTECEK

13 Mayıs Cuma günü seçim propagandası sona erecek. Saylav aday listeleri ise 19 Nisan Çarşamba günü Resmi Gazete’dahi yayımlanarak kesinleşecek.

SEÇMEN LİSTELERİ 10 MART’TA ASKIYA ÇIKARILACAK

24 Mart Cuma haset, geçim yaparak seçime iltihak kararı düz siyasal partilerin genel başkanlarının imzalarını ihtiva fail itilaf protokolünü YSK’ya konfirmasyon etmelerinin son günü. 20 Mart Pazartesi haset, müntehip listeleri askıya çıkarılacak. Bu listeler, 2 Nisan Münasebet günü askıdan indirilecek. Askıdaki listelere yapılacak itirazlar 3 Nisan günü karara bağlanacak.

İKİNCİ TUĞRA KALIRSA TARİHSE 28 MAYIS

14 Mayıs Pazar günü Reisicumhur Seçimi ile 28’inci Ahit Mebus Umumi Seçimi üzere rey kullanılacak. Reisicumhur seçimi üzere adaylar ilk turda ehliyetli düşünce alamazlar ise ikinci tur 28 Mayıs Aksata haset yapılacak.

YURT DIŞINDA FIKIR VERME İŞLEMİ ERKEN BAŞLIYOR

Mikro dışında ve gümrük kapılarında görüş ödeme işlemi 27 April’bile başlayacak. Yetersiz dışında oy ödeme işlemi 9 Mayıs Salı haset sona erecek. Reisicumhur seçiminin ikinci tura kalması halinde az dışında ve gümrük kapılarında rey ita işlemi 20 Mayıs Cumartesi günü başlayacak, 24 Mayıs Çarşamba günü sona erecek.

SEÇİM BARAJI YÜZDELIK 7

31 Mart 2022’üstelik Türkiye Şişman Millet Meclisi’nden rey çokluğuyla geçen yasa neticesinde bir partinin meclise girebilmesi amacıyla müstelzim seçim barajı yüzde 10’dan yüzde 7’ye düşürüldü. Bağımsız Milletvekili adaylar üzere baraj uygulaması bulunmuyor. Siyasi partiler, meclise koymak üzere yegâne başlarına veya sair siyasi partilerle anlaşma içine girerek mecmu yüzde 7 görüş almak zorunda.

BİR SANDIKTA BIRÇOK KİŞİ OY KULLANACAK?

Tıpkı sandıkta düşünce kullanacak müntehip sayısı yer ve ilçelerde 360 ila 380 dirilik olacak. Köylerde seçmen sayısının 400’ü aşmaması halinde ayrımsız sandıkta görüş kullanılabilecek. Yekpare ülkede kurulacak sandık sayısının 200 bini aşacağı durum ediliyor. 2018 seçimlerinde kasa sayısı 194 bin idi.

TAHMİNİ SEÇMEN SAYISI 60 MİLYON

Henüz 2023 Türkiye seçimleri amacıyla kesinleşmiş bir müntehip sayısı açıklanmadı ancak müntehip sayısının 60 milyonu bulacağı hesap pusulası ediliyor. 2018 seçimlerinde seçmen sayısı 56,3 milyondu. 31 Aralık’ta 2022 tarihi bakımından Türkiye’birlikte nüfusa mukayyet mecmu 85.279.553 can var. 2022 TÜİK Adrese Dayalı Zat Anahtar Sistemi Sonuçları’na göre; Türkiye’bile 18 milyon 735 bin 111 yaşama 0-14 yaş aralığında; 58 milyon 092 bin 773 emanet 15-64 gözyaşı aralığında ve 8 milyon 451 bin 669 can ise 65 gözyaşı ve üstü.

SEÇİME 36 SİYASİ PARTİ KATILACAK

Faziletkâr Seçim Müesses (YSK) kararlarına göre 14 Mayıs’taki seçimlere 36 siyasal parti katılacak. Adalet Temas Partisi. Seçime girecek partiler şunlar olacak: Hak Irtibat Partisi, Türe Partisi, DÜRÜST Öğür, Anavatan Partisi, Müstakil Türkiye Partisi, Şişman Bağlanak Partisi, Balaban Türkiye Partisi, Cumhuriyet Umum Partisi, El Erki ve Hareketli Partisi, Demokratik Sol Öğür, Demokrat Öğür, Çalışma Partisi, Gelecek Partisi, Tüvana Parti, Ağır Birliği Partisi, Adalet ve Özgürlükler Partisi, Halkın Halas Partisi, Halkların Demokratik Partisi, Hür Sav Partisi, İYİ Öğür, Memleket Partisi, Millet Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi, Milli Yol Partisi, Kâm Partisi, Sol Parti, Türkiye Değiş Partisi, Türkiye İşçi Partisi, Türkiye Al Hareketi, Türkiye Kızıl Partisi, Yurt Partisi, Yeniden Bol Bolamat Partisi, Yenilik Partisi, Eskimemiş Türkiye Partisi, Yeşiller ve Sol Ati Partisi ve Yengi Partisi.

EN HADDINDEN FAZLA İTTİFAKIN KATILDIĞI SEÇİM

14 Mayıs seçimleri, Cumhuriyet tarihinde yer çok ittifakın katıldığı seçim olma özelliğini taşıyacak. Şu anne büyüklüğünde bile dört cumhurbaşkanı adayı daha çok. Seçimlere Topluluk İttifakı, Kavim İttifakı, Mesai ve Özgürlük İttifakı ve Dede İttifakı adı altında dört ayrı kavil katılacak. Cumhur İttifakı Recep Tayyip Erdoğan’ı, Budun İttifakı Kemal Kılıçdaroğlu’nu, Ata İttifakı Sinan Oğan’ı cumhur reisi adayı adına açıkladı. Iş ve Hürriyet İttifakı elan resmen benzeri aday göstermedi.

MİLLETVEKİLİ SAYISI KALAN VE DÜŞEN İLLER

Faziletli Seçme Kurulunun (YSK), nefer verileri kapsamında illerin mebus sayıları bozgun tablosuna göre, Kocaeli ve Sakarya’nın saylav sayısı birer arttı, Tunceli ve Bayburt’un saylav sayısı birer azaldı. Kocaeli’nin vekil sayısı 13’ten 14’e, Sakarya’nın 7’den 8’e artık. Tunceli ve Bayburt’un çıkaracağı saylav sayısı 2’den 1’e düştü.

EN ÇOK MİLLETVEKİLİ ÇIKARACAK OLAN İLLER

Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı’nın zar ettiği 31 Açıklık 2022 yılı zat bilgilerine bakarak, 18’den aşkın mebus çıkaracak iller İstanbul, Ankara, İzmir ve Bursa olacak. İstanbul’un 98 saylav ile 3, Ankara’nın 36 mebus ile 3, İzmir’in 28 mebus ile 2 ve Bursa’nın dahi 20 saylav ile 2 seçme çevresine bölündüğü kaydedildi.

İLLERE GÖRE MİLLETVEKİLİ SAYILARI

İllere göre milletvekili sayıları şöyle olacak: “Adana 15, Adıyaman 5, Afyonkarahisar 6, Veca 4, Amasya 3, Antalya 17, Artvin 2, Işıklı 8, Balıkesir 9, Bilecik 2, Bingöl 3, Bitlis 3, Bolu 3, Burdur 3, Bursa 20, Çanakkale 4, Çankırı 2, Çorum 4, Denizli 7, Diyarbakır 12, Edirne 4, Elazığ 5, Erzincan 2, Erzurum 6, Eskişehir 6, Gaziantep 14, Giresun 4, Gümüşhane 2, Hakkari 3, Hatay 11, Isparta 4, Sazak 13, Kars 3, Kastamonu 3, Kayseri 10, Kırklareli 3, Kırşehir 2, Konya 15, Kütahya 5, Malatya 6, Manisa 10, Kahramanmaraş 8, Mardin 6, Muğla 7, Muş 3, Nevşehir 3, Niğde 3, Ordu 6, Rize 3, Samsun 9, Siirt 3, Sinop 2, Sivas 5, Tekirdağ 8, Tokat 5, Trabzon 6, Şanlıurfa 14, Uşak 3, Van 8, Yozgat 4, Zonguldak 5, Aksaray 4, Karaman 3, Kırıkkale 3, Batman 5, Şırnak 4, Bartın 2, Ardahan 2, Iğdır 2, Yalova 3, Karabük 3, Kilis 2, Osmaniye 4 ve Düzce 3.” Ayrıca Ankara 3, Bursa 2, İstanbul 3, İzmir ise 2 seçme bölgesine ayrılacak.

DEPREM YÜZÜNDEN BARHANA EDENLER NASIL DÜŞÜNCE KULLANACAK?

Binlerce vatandaşın yaşamını kaybettiği hareket felaketi sonrasında 3 milyon civarında vatandaş havza dışındaki illere gitti. Barhana edenlerin kestirmece 1,5 milyonunun seçmen olduğu tutum ediliyor. Bu tahminler vatandaşların cep telefon sinyalleri, e-celal, vezneci hesapları üzere sayısal ortamdaki işlemlerine dayanarak yapılıyor. Depremzede vatandaşların oylarını kullanmalarını icat etmek amacıyla da umum aynı seferberlik başlatıldı. 20 Mart tarihine büyüklüğünde devam edecek bulunak güncellemeleri üzere İçişleri Bakanlığı eliyle vatandaşın cep telefonuna sıkça mesajlar gönderilerek muktezi işlemleri yapmaları isteniyor.

DEPREM BÖLGESİNDE 9 MİLYON MÜNTEHIP VAR

Depremlerden etkilenen bölgede 11 devlet seçme, 140’ın üzerinde kaymakamlık intihap yerleşmiş bulunuyor. Yaklaşık 9 milyon seçmenin bulunduğu bölgenin 96 milletvekilini kapsadığı belirtiliyor.

ÜNİVERSİTELER AÇILIRSA ÖĞRENCİLER NE YAPACAK?

Nisan ayında üniversitelerin yüzü yüze eğiteme geçmesi halinde seçmen listeleri 2 April’a büyüklüğünde askıda kalacağı amacıyla itiraz edip okullarının olduğu yerde fikir kullanabilecekler.

Share: